چگونه وابستگی را درمان کنیم؟
چگونه وابستگی را درمان کنیم؟
تعریف علمی وابستگی:
حالتی که در آن به چیزی یا شخصی نیاز دارید و نمیتوانید بدون آنها بهطور معمول به زندگی ادامه دهید.
تعریف کاربردی وابستگی:
نیاز مبرم به شخص یا حیوان یا ابزار یا شرایط که بدون آن زندگی عادی ممکن نیست در حالی افراد هم سن و هم جنس در شرایط مشابه چنین نیازی ندارند.
وابستگی چیست؟
وابستگی نوعی رابطه بین موجود زنده با چیزی دیگر است که علائم ترک دارد.
اگر فرد وابسته از آن شی ء محروم شود علائم وابستگی ایجاد می شود. در واقع وابستگی از علائم ترک تشخیص داده می شود. علائم ترک چنان شدید است که اختلال در کارکرد ایجاد می کند.
انواع وابستگی
۱. اختلال شخصیت وابسته
۲. وابستگی به قدرت
۳. وابستگی به شهرت
۴. وابستگی به ثروت
۵. وابستگی به حیوانات
۶. وابستگی به محل زندگی
۷. وابستگی به ابزار
۸. وابستگی به مواد و دارو
انواع وابستگی در زوجین به والدین :
۱. وابستگی فکری
۲. وابستگی عاطفی
۳. وابستگی مالی
اگر یکی از زوجین به والدین خود وابسته باشد رابطه زناشویی ممکن است تهدید شود.
بهتر است افراد قبل از ازدواج از وابستگی به والدین خارج شوند.
انواع وابستگی:
۱. فیزیولوژیک
۲. پاتولوژیک
علل وابستگی:
۱. کم هوشی
۲. نداشتن مهارت های مورد نیاز و متناسب با سن، جنس و شغل.
۳. بیماریهای جسمانی
۴. اختلالات روانی
۵. افکار فراشناختی منفی مبنی بر ناتوانی.
اختلال شخصیت وابسته
نوعی اختلال شخصیت است که فرد وابستگی فراگیر روانی به افراد دیگر دارد. اختلالات شخصیت عبارتند از مجموعه اختلالهای روان شناختی که ویژگی اصلی آنها رفتارهای خشک و غیرقابل انعطاف است.
این اختلال شخصیت یک وضعیت بلند مدت (مزمن) است که در آن بیمار برای نیازهای فکری، عاطفی و جسمی خود به دیگران وابسته است و تنها یک حداقل دستیابی به سطح طبیعی استقلال دارد.
درمان
این افراد به علت ناتوانی در عملکرد مستقل، موقعیت شغلی آسیب پذیری دارند و از نظر روابط اجتماعی محدود به اشخاصی میباشند که به آنان تکیه کردهاند و اگر تکیهگاه مناسبی برای خود نیابند در خطر ابتلا به افسردگی قرار میگیرند.
با وجود این مسائل پیش آگهی مبتلایان با درمان خوب است، روان درمانی بینشگرا و رفتاردرمانی جهت درمان مبتلایان به کار میرود.
برای درمان افسردگی و درمان اضطراب مبتلایان گاه از دارو درمانی بهخصوص داروهای ضدافسردگیهای سهحلقهای و داروی ضداضطراب استفاده میشود.
همه گیر شناسی
میزان شیوع آن ۰/۵ درصد از مجموع موارد اختلالات شخصیت است، در زنها شایع تر از مردهاست، در بچههای کم سنتر ( بچههای آخر خانواده) و افرادی که در کودکی، ناراحتی مزمن جسمی داشتهاند، شیوع بیشتری دارد.
تشخیص
شخصیت وابسته: معیارهای تشخیصی برای افراد با وابستگی بیمارگونه و مفرط، به طور خلاصه به شرح زیر است:
– نیازی نافذ، فراگیر و افراطی به مراقبت شدن که به سلطه پذیری، وابستگی و ترس از جدایی بینجامد.
– این حالت از اوایل بزرگسالی شروع شده باشد و در زمینه های گوناگون به چشم آید که نشانه هایش وجود حداقل پنج مورد از موارد ذکر شده در زیر باشد:
۱. بدون توصیه و اطمینان بخشی فراوان دیگران، در گرفتن تصمیمات روزمره مشکل داشته باشد (مثل پوشیدن لباس یا انتخاب غذا در رستوران).
۲. نیازمند آن باشد که دیگران مسؤولیت بیشتر مسایل عمده زندگی اش را برعهده بگیرند (مثل خرید خانه، انتخاب همسر، تعیین رشته تحصیلی و غیره).
۳. به دلیل ترس از برخوردار نشدن از حمایت یا تأیید دیگران، در ابراز مخالفت با آنها مشکل داشته باشد، که این امر به دلیل فقدان اعتماد به قضاوت ها یا توانایی های خود باشد، نه فقدان انگیزه یا انرژی.
۴. در کسب حمایت و پشتیبانی دیگران بیش از حد معطل بماند، تا جایی که حتی حاضر شود کارهایی را که دوست ندارد، به خاطر دیگری انجام دهد و این امر حالتی تکرار شونده در روند زندگی فرد داشته باشد.
۵. در تنهایی احساس ناراحتی یا درماندگی کند، به دلیل ترس مبالغه آمیز از نداشتن قدرت مراقبت از خود.
۶. با ختم یک رابطه صمیمانه، فوراً به جستجوی رابطه ای دیگر برآید تا آن را منبع مراقبت و حمایت از خود قرار دهد.
برای پیشگیری دو اصل داریم:
۱. آموزش و توانمند سازی
۲. انجام ندادن کاری که خود فرد می تواند انجام دهد.
درمان وابستگی
درمان معطوف به علت است. درمان از اصول زیر پیروی می کند:
۱. توانمند سازی برای زندگی بدون شی ء.
۲. کمک برای تحمل علائم ترک شی ء
دیدگاهها