تفکیک بین وسیله و هدف

تفکیک بین وسیله و هدف

متأسّفانه بسیاری از مردم به دلیل آسیب­ها و یا باورها و اعتقادات کودکی، در آغاز آنچه وسیله است را به عنوان هدف تلقی می‌کنند.

اگر پول وسیله­ای است برای برآوردن نیازهای انسانی، برخی از مردم پول را به عنوان هدف در نظر می‌گیرند و بنابراین به دنبال بدست آوردن آن، به هر شکل و فرمی و نگهداشتن و مصرف نکردن آن هستند. بنابراین با وجودی که ممکن است در ظاهر میلیون­ها دلار پول داشته باشند، امّا چون پول برایشان هدف می‌باشد، افراد فقیر و درمانده و بیچاره­ای هستند که برخی اوقات، رنجی که از پول­های خود می­برند، به مراتب بیشتر از رنجی است که فقرا از نداشتن آن می­برند.

به همین علّت روزی که انسان هدف را با وسیله اشتباه بگیرد، گرفتار
می­شود. افراد سالم، میان هدف و وسیله تفکیک و تفاوتی قائل هستند.

بطور مثال تا به امروز، ازدواج و تشکیل خانواده و داشتن خانواده به عنوان هدف بوده است. امروزه می­دانیم که انسان به دلیل توانایی­هایی که در مراحل استقلال و آزادی و خودکفایی پیدا کرده است، ازدواج برایش به عنوان هدف نیست، بلکه ازدواج وسیله­ای است برای سلامت فیزیکی و روانی و خوشبختی و رشد و توسعه و تکامل انسانی. به همین علّت نظراتی مثل این‌که باید ازدواج کرد و باید ازدواج را به عنوان هدف دانست اصولاً باید کنار گذاشته شود.

افراد سالم همیشه میان هدف و وسیله، تفکیکی قائل هستند و در نتیجه، به خاطر آنچه که هدف شده، در حالی که وظیفه­ای بیشتر یا وسیله­ای بیش نیست، خود را گرفتار نمی­کنند.

سید حسن ساداتیان